Hợp kim thép (Cr-v, Cr-Mo) dùng làm dụng cụ handtools

Công cụ dụng cụ sửa chữa cầm tay hay chính xác theo chuẩn Quốc tế là Handtools; Hoặc đơn giản dễ hiểu gọi là cờ lê mỏ lết Kìm….Tại bài viết này Unitools xin chia sẻ chút kiến thức về các loại hợp kim thép được dùng làm handtools

Thép chrome-vanadium (Cr-V)

• Thép chrome-vanadium là một nhóm hợp kim thép cấu thành từ các nguyên tố: cacbon, mangan, silicon, crom và vanadium (tiêu chuẩn thường thấy là: carbon 50%, mangan 0.7-0.9%, silicon 0.3%, chromium 0.8-1.1%, vanadium 0.18%). Tuy nhiên các hãng sản xuất đều có những bí quyết riêng để tạo ra những biến thể ưu tú Cr-V tùy theo mức độ % nguyên tố và các chất phụ gia khác.
• Crom và vanadium đều làm cho thép cứng và bền hơn. Crom cũng giúp chống mài mòn, oxy hóa và ăn mòn. Nó có độ bền và độ dẻo dai tốt hơn thép carbon, vì vậy nó là vật liệu tuyệt vời cho các công cụ chất lượng cao. 
• Một vài ưu điểm có thể kể như: Độ cứng cao khó bị bẻ gãy, bề mặt luôn sáng bóng, chịu nhiệt tốt, dễ phối trộn với các kim loại khác để tạo hợp kim; Và quan trọng hơn là Giá thành rẻ so với hiệu quả đem lại.
• Do vậy, Cr-V thường được sử dụng để gia công handtools như: Cờ lê (cờ lê vòng miệng, đầu miệng, cờ lê tròng…); Tua vít các loại

Thép chrome molypden (Cr-Mo)

• Hay còn gọi dân dã là: Cờ-rôm Mô-líp-đen; Đây là một loại thép hợp kim với các nguyên tố hợp kim crom (Cr), molypden (Mo), sắt (Fe) và carbon (C). 
• Tính chất vật lý của nó có khả năng chống va đập, sức mạnh và độ dẻo dai tuyệt vời, có thể sử dụng trong môi trường khắc nghiệt kể cả nhiệt độ cao, tính ăn mòn lớn (nước mặn).
• Ngoài ra hiệu suất của nó còn tốt hơn cả thép crom vanadium (do vậy giá thành handtools bằng Cr-Mo sẽ đắt hơn).
• Thích hợp cho tua vít loại nặng (tô vít đóng) và cờ lê đóng, kìm khóa cứng, lục giác kích thước nhỏ, khẩu impact… Nhìn chung, vật liệu này đắt hơn những vật liệu khác. (Bề mặt gia công thì nó không đẹp bằng Cr-V nên có thể được phủ thêm 1 lớp Chrome lên bề mặt)

Thép cacbon (Carbon Steel)

• Thép cacbon gồm 3 loại như sau: thép cacbon thấp, thép cacbon trung bình và thép cacbon cao, chia như vậy tùy thuộc vào hàm lượng cacbon. 
• Hàm lượng cacbon càng cao thì độ cứng càng lớn và độ dẻo dai càng thấp. Thép cacbon cao cũng phù hợp dùng làm hand tool vì nó có độ cứng cao. Tuy nhiên cũng tùy loại handtools vì nó cũng không thích hợp để sản xuất tuốc nơ vít, lục giác nhỏ (dễ bị nứt) vì độ dẻo dai thấp.
• Ở khía cạnh khác, 3 hợp kim trên: Cr-V, Cr-Mo hay Carbon Steel hay được gọi chung chung là Alloy Steel, hiểu đơn giản chỉ là thép hợp kim, pha trộn giữa Sắt, Carbon… và các nguyên tố hợp kim khác như Crom, Niken, Molybden… theo một tỉ lệ nào đó để thay đổi tính chất thép (cái này tùy theo chuẩn của các nhà sản xuất và không được tiết lộ)
• Do vậy nếu có khẳng định nào nói Alloy Steel cao cấp hơn Cr-V là hoàn toàn thiếu căn cứ.

So sánh sự khác nhau giữa thép Cr-V – Cr-Mo

Thép Crom-Vanadi (CrV) và thép Crom-Molypden (CrMo) là hai loại hợp kim phổ biến được sử dụng trong sản xuất dụng cụ cầm tay, mỗi loại có những đặc điểm riêng biệt phù hợp với từng ứng dụng cụ thể.

Thành phần và tính chất cơ học:

• Thép CrV có thành phần chính là Crom (Cr) và Vanadi (V), giúp tăng độ cứng, khả năng giữ sắc và chống mài mòn tốt. Loại thép này thường được xử lý nhiệt để đạt độ cứng cao, rất thích hợp cho các dụng cụ như tua vít, cờ lê, và dao cắt. Tuy nhiên, CrV có nhược điểm là giòn hơn, dễ bị nứt khi chịu lực va đập lớn.
• Thép CrMo, với thành phần chính là Crom (Cr) và Molypden (Mo), có ưu điểm vượt trội về độ dẻo dai và khả năng chịu tải trọng cao. Loại thép này có khả năng chống biến dạng tốt, ngay cả khi chịu lực lớn hoặc nhiệt độ cao, phù hợp cho các dụng cụ công nghiệp như búa, kìm cắt, hoặc các công cụ chịu lực va đập mạnh. Tuy nhiên, CrMo có độ cứng và khả năng giữ sắc kém hơn CrV.

Ứng dụng:

• CrV thường được sử dụng trong các dụng cụ gia dụng hoặc sửa chữa nhẹ như tua vít, khẩu tuýp, hoặc các dụng cụ cần độ sắc bén và chống mài mòn. Nhờ chi phí thấp và khả năng gia công tốt, CrV là lựa chọn hàng đầu cho các công cụ sử dụng hàng ngày.
• CrMo, với độ bền cao và khả năng chịu va đập, phù hợp hơn cho các dụng cụ công nghiệp và xây dựng như chìa vặn chịu lực lớn, búa hoặc các công cụ dùng trong môi trường khắc nghiệt. CrMo có giá thành cao hơn CrV, nhưng bù lại tuổi thọ và độ tin cậy cao hơn trong các ứng dụng chịu tải nặng.

Khả năng chống mài mòn và chịu lực:

• CrV có khả năng chống mài mòn và giữ bề mặt sắc bén tốt hơn, thích hợp cho các dụng cụ yêu cầu độ sắc lâu dài. Tuy nhiên, khả năng chịu lực va đập của CrV kém hơn.
• CrMo lại nổi trội về khả năng chịu tải trọng động và lực va đập, ít bị nứt hoặc gãy trong điều kiện làm việc cường độ cao, nhưng khả năng chống mài mòn không bằng CrV.

Chi phí và độ phổ biến:

• CrV có chi phí thấp hơn và được sử dụng rộng rãi trong các dụng cụ phổ thông.
• CrMo, mặc dù đắt hơn, nhưng thường được lựa chọn cho các công cụ chuyên dụng hoặc trong các ứng dụng yêu cầu độ bền và độ dẻo dai cao.

Khái quát ngành công nghệ luyện kim Thế Giới

Germany (Đức): Đây sẽ là cái tên đầu tiên được nhắc tới do Đức được nhận xét là cái nôi của ngành công nghệ luyện kim Thế Giới. Một vài hãng nổi tiếng về handtools Đức như: KS Tools, Knipex, Stawhille, Wera….

Ngoài ra có rất nhiều các nước Eu-G7 khác nổi tiếng: Snap-on USA, Bahco, Facom, Tone-Japan, MCC, Koken….

Hiện tại thì tiếc là nước ta ngành luyện kim còn rất khai sơ, các công cụ dụng cụ hầu hết đều nhập khẩu. Các quặng hiếm, có giá trị cao thường được xuất khẩu ra nước ngoài dưới dạng thô, giá trị thấp so với thành phẩm nên chưa có hãng SX nào thành công cả.

Xem thêm các dụng cụ cầm tay handtools chính hãng Germany (Đức) được nhập khẩu và phân phối chính thức bởi Unitools Việt Nam: Dụng cụ cầm tay sửa chữa

(Nguồn: Sưu tầm)